Rhodri Morgan

Rhodri Morgan
Ganwyd	29 Medi 1939  Caerdydd
Bu farw	17 Mai 2017  Gwenfô
Man preswyl	Llanfihangel-y-pwll
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig
Alma mater	Coleg Sant Ioan Prifysgol Harvard Ysgol Gynradd Radyr Ysgol Uwchradd yr Eglwys Newydd
Galwedigaeth	gwleidydd
Swydd	Prif Weinidog Cymru, Arweinydd y Blaid Lafur, aelod o Gyfrin Gyngor y Deyrnas Unedig, Yr Ysgrifennydd dros Ddatblygiad Economaidd a Materion Ewropeaidd, Aelod o 52ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 51ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 50fed Llywodraeth y DU, Aelod o'r Cynulliad Cenedlaethol Cymru 1af, Aelod o Ail Gynulliad Cenedlaethol Cymru, Aelod o 3ydd Cynulliad Cenedlaethol Cymru
Plaid Wleidyddol	y Blaid Lafur
Tad	T. J. Morgan
Priod	Julie Morgan

Gwleidydd Cymreig a Phrif Weinidog y Cynulliad Cenedlaethol o 2000 i 2009 oedd Hywel Rhodri Morgan (29 Medi 1939 – 17 Mai 2017). Daeth i swydd y Prif Weinidog ar ôl ymddiswyddiad Alun Michael, ac felly ef oedd yr ail berson i arwain Cynulliad Cenedlaethol Cymru ond y cyntaf i ddefnyddio'r teitl Prif Weinidog. Fe'i etholwyd yn swyddogol yn Brif Weinidog ar 16 Chwefror 2000. Cyhoeddodd yn Chwefror 2008 y byddai'n ymddeol yn 2009 pan fyddai'n 70 mlwydd oed.^[1] Ar 1 Hydref 2009 cadarnhaodd ei fwriad i sefyll lawr, ac ymddiswyddodd yn swyddogol ar 8 Rhagfyr 2009.^[2] Y diwrnod canlynol ar 9 Rhagfyr 2009 enwebwyd Carwyn Jones, ei olynydd fel arweinydd Llafur Cymru, yn Brif Weinidog.^[3]

1. ↑ "Pwy fydd olynydd Morgan?", BBC, 9 Chwefror, 2008.
2. ↑ "Rhodri'n ildio'r awenau", BBC, 8 Hydref 2009.
3. ↑ Carwyn Jones yn cael ei enwebu i fod yn Brif Weinidog , BBC Cymru, 9 Rhagfyr 2009. Cyrchwyd ar 11 Rhagfyr 2018.